Een burger heeft het recht om zich te wenden tot een advocaat en de vertrouwelijke communicatie tussen een advocaat en cliënt dient te allen tijden te worden geëerbiedigd. Dit is een van de fundamentele rechten in een rechtsstaat en de geheimhouding van informatie tussen een advocaat en zijn cliënt valt onder het verschoningsrecht. Dit recht houdt in dat in beginsel alle informatie die wordt gedeeld met een advocaat, wordt beschouwd als geheimhouders-informatie.

Wetsvoorstel

Het verschoningsrecht kan enkel in zeer uitzonderlijke gevallen worden doorbroken, maar dit gebeurt zelden zonder tussenkomst van de deken en/of de rechter. Het kabinet wil het verschoningsrecht in fiscale zaken aanscherpen, nu het kabinet vindt dat een advocaat niet in de weg mag staan tussen de inlichtingenplicht van een burger jegens de Belastingdienst enerzijds en het Nederlandse heffingsbelang anderzijds. Om die reden heeft het kabinet een wetsvoorstel ingediend waarbij het verschoningsrecht in fiscale zaken wordt aangepast. Aanleiding voor dit wetsvoorstel zijn de publicaties inzake Panama Papers. 

Advocaat of adviseur

In principe is het wetsvoorstel niet zozeer een inperking van het verschoningsrecht, maar juist een verduidelijking van het verschoningsrecht in fiscale zaken. Het beoogde doel van het wetsvoorstel is om een onderscheid te maken tussen advocaten die zich enkel bezighouden met het procesrecht en advocaten die zich (deels) bezighouden met belastingadvies. Het kabinet stelt dus dat het verschoningsrecht niet is bedoeld voor de taakuitoefening belastingadvies  - ondanks de titel 'advocaat' - omdat het verschoningsrecht is gekoppeld aan de kerntaak:

1. de bepaling van de rechtspositie:
2. (a) diens vertegenwoordiging en verdediging in rechte, (b) het geven van advies voor, tijdens en na een rechtsgeding of (c) het geven van advies over het instellen of vermijden van een rechtsgeding.

Niet alle beroepsgroepen die te maken hebben met het verschoningsrecht zullen het standpunt van het kabinet delen, maar het past wel in de trend die men wereldwijd ziet in de aanpak van belastingontwijking en belastingontduiking. 

Slot

Het wetsvoorstel bevindt zich in de consultatieronde en er zal zeker nog het nodige worden geschreven vanuit de betrokken beroepsgroepen. Een advocaat die in fiscale zaken zich niet bezighoudt met belastingadvies zou niet zoveel moeten merken van het wetsvoorstel in de praktijk. Het is uiteraard wel belangrijk dat het wetsvoorstel voldoende duidelijk is qua afbakening, zodat na inwerkintreding er geen discussie ontstaat over de reikwijdte. Neem gerust contact met ons op, als u vragen heeft over het verschoningsrecht of de geheimhoudingsplicht van de advocaat.